Tư duy sáng tạo thường ít được mọi người chú ý đến bởi vì mọi người không coi nó là phần cần thiết của quá trình tư duy. Có những khi sự việc xảy ra không có gì mới mẻ so với những điều chúng ta đã biết, theo y như mẫu cũ. Liệu chúng ta làm thế nào để thử nghiệm được ý tưởng này.
Nhưng liệu ai là người có thể đưa ra một đề nghị kiểu như vậy? và ai là người đã được tôi luyện để có thể đưa ra những đề nghị mang tính đột phá? Chiếc mũ xanh lá cây là chiếc mũ sáng tạo. Khi chúng ta sử dụng chiếc mũ xanh, chúng ta không còn nghĩ về vấn đề nữa; thay vì đó, chúng ta nghĩ về điều chúng ta cần nghĩ ở đây là gì để khám phá vấn đề đó.
Nhưng kiểu tư duy phương Tây truyền thống cũng như bất kỳ phương thức tư duy nào khác không đưa ra được mô hình tư duy theo chiều hướng xây dựng. …Sẽ nguy hiểm nếu công ty mới thành lập đó chào dịch vụ bảo hiểm đơn giản. Một khi bạn đã quyết định sử dụng chiếc mũ vàng để đưa ra một đề nghị xây dựng, bạn có thể chẳng khó khăng gì để có được một giải pháp.
Tôi muốn chỉ ra rằng không chỉ vì có ai đó chơi tennis hoặc trượt tuyết tốt hơn bạn mà bạn không chơi các môn đó. Thông thường, người chủ toạ của bất kỳ cuộc họp nào cũng có một chức năng mũ xanh tự động. Chúng ta đã không có những chính sách hấp dẫn với người bán hàng.
Và đó chính là hướng đi mà những hành động, kế hoạch sẽ diễn ra. Chúng ta sử dụng chúng để có được giá trị tiến triển. Khi chúng ta đã hoàn tất bản đồ tư duy của tình huống, chúng ta tìm kiếm những con đường thay thế để đi tới đích.
Một trong những cách lý giải hợp lý đó là nền văn hoá Nhật Bản không chịu ảnh hưởng bởi lối suy nghĩ của những người Hy Lạp, do những thầy tu thời Trung cổ xây dựng nên nhằm bài trừ những người không theo dị giáo. Cũng như những chiếc mũ tư duy khác, với mỗi nhận xét được đưa ra, nó tuỳ thuộc vào văn cảnh mà được xếp vào chiếc mũ tư duy phù hợp: “Chiếc ô tô này chỉ có khả năng chạy 50 km/h”. Hãy tưởng tượng đến sự ấm áp.
Những nguyên tắc mới có thể được thiết lập ngay cả khi thực tế chưa đủ sức bao bọc chúng. Những lỗi lầm được chỉ ra. Chiếc mũ vàng là chiếc mũ của sự xét đoán, chứ không phải là chiếc mũ dựa trên sự tưởng tượng.
Giả sử chúng ta muốn có một vài ý tưởng mới đối với thuốc lá. Tư duy là một trong những khả năng cơ bản của con người. Quyết định cuối cùng được dựa trên những tư duy được đưa ra bởi chiếc mũ trắng (số liệu thực tế),chiếc mũ vàng (những lợi ích có thể), chiếc mũ đen (sử cẩn trọng) và chiếc mũ đỏ (khả năng trực giác và cảm giác).
…Chỉ có một cơ hội mong manh để tìm thấy những người sống sót trong vụ đâm tàu vào tảng băng. Trong một cuộc thảo luận bốn người, sẽ có 4 phút đế xem xét một chiếc mũ. rắng: màu trắng biểu thị sự trung lập và khách quan.
Liệu chúng ta có thể định hình lại ý tưởng sao cho nó không trái với những qui định hiện thời? Liệu điều đó là có thể? Có những khi sự việc xảy ra không có gì mới mẻ so với những điều chúng ta đã biết, theo y như mẫu cũ. Nhưng hướng này có thể thay đổi.